Een leefstijl- en gedragsverandering gaat niet altijd over rozen. Jouw coachee begint gemotiveerd en optimistisch. Desondanks komt hij al vrij snel hobbels tegen, moeilijke situaties waarop hij niet is voorbereid. Ook kost veranderen tijd, energie en aandacht. Andere zaken schreeuwen echter om diezelfde tijd, energie en aandacht. Een terugval dreigt…
10 Veelvoorkomende oorzaken van een terugval zijn:
-
Stress
Stressoren trekken de zelfcontrole en energie van jouw coachee leeg. Een terugval wordt dan ook vaak voorafgegaan aan stress. Denk aan stress door grote of kleine problemen met werk, financiën, gezondheid of veranderingen in iemands leven.
-
Disbalans
Wanneer iemand vooral dingen ‘moet’ in z’n leven die energie kosten, en weinig toekomt aan de dingen die hij ‘wil’ en die energie geven, is er sprake van disbalans. Disbalans leidt vaak tot de behoefte om de disbalans te compenseren met ongezonde gewoonten (jezelf een beetje verwennen want je hebt het immers al zo zwaar).
-
Triggers en verleidingen
Een oude gewoonte kan getriggerd worden door voorwerpen, personen of plaatsen waar iemand is. Denk bijvoorbeeld aan het wijnglas in de kast, de collega met wie je altijd een sigaret rookte of het terras waar je andere gasten een groot stuk taart zie eten. Als het om eten gaat is er tegenwoordig veel meer verleiding om ons heen dan vroeger. Er is altijd, overal, in ruime mate goedkoop en lekker eten beschikbaar. Op het station, in het tuincentrum, bij de benzinepomp, op het werk, onderweg. Constant nee zeggen tegen de verleidingen gaat ten koste van zelfcontrole.
-
Negatieve gevoelens
Negatieve gevoelens zoals verveeldheid, boosheid, neerslachtigheid, eenzaamheid of het gevoel dat anderen het beter hebben dan jij verhogen de kans op een terugval meteen. Iemand gaat op zoek naar een ‘quick fix’ om de negatieve gevoelens tegen te gaan, en niet zelden is dat vluchten in de voormalige ongezonde gewoonte. ‘Als ik die sigaret nu rook voel ik me vast niet meer zo gespannen’.
-
Positieve stemming
Een positieve stemming, of te wel: er valt iets te vieren en dat is reden om de teugels te laten vieren. Vaak wordt deze reden van terugval onderschat, maar bij een substantieel gedeelte van de ‘uitglijders’ speelt dit een rol.
-
Conflicten
Iedereen heeft te maken met conflicten in hun leven, omdat mensen soms tegenstrijdige behoeften en wensen hebben. Ook kan het zijn dat andere mensen niet voldoen aan je verwachtingen. Als mensen niet geleerd hebben hoe ze om moeten gaan met conflicten, leidt een conflict tot frustratie en een verhoogde kans op terugval.
-
Gebrek aan steun
Een verandering is gemakkelijker wanneer je daarbij gesteund wordt. Toch vragen veel coachees geen steun aan hun omgeving, uit schaamte. “Ze zullen wel denken dat het weer niet lukt”. Soms wil de omgeving niet mee-veranderen, waardoor de thuissituaties vol triggers blijft.
-
Sociale druk
“Doe niet zo ongezellig, neem er nog eentje.” “Kijk eens, ik heb speciaal voor jou je lievelingsdessert gemaakt”. Anderen oefenen sociale druk uit en saboteren soms zelfs de poging tot leefstijlverandering. Mensen die zelf niet zulke gezonde gewoontes hebben, worden er liever niet mee geconfronteerd dat jou coachee zijn leefstijl verandert.
-
Lage eigen effectiviteit
Eigen effectiviteit is de mate waarin jouw coachee denkt dat hij in staat is om te veranderen en de gezondere leefstijl vol te houden, ook in moeilijke situaties. Heeft jouw coachee voldoende vertrouwen dat hij bijvoorbeeld 3 x per week met de fiets naar zijn werk kan gaan? Of dat hij doordeweeks geen alcohol drinkt? Als de eigen effectiviteit laag is, is de kans op terugval groot.
-
Zwart-wit denken
Zwart-wit denken of alles of niets denken. Bij de eerste de beste keer dat jouw coachee een uitglijder heeft, geeft hij op. “Het is nu toch al verpest, nu maakt het niks meer uit”.
Coach jij mensen bij het veranderen van hun leefstijl en wil je ze helpen bij het achterhalen van de oorzaak van hun terugvalmomenten? De Coachkaarten Positieve leefstijlverandering helpen je daarbij en zijn een leuke, visuele tool om dit met je coachee te doen.
Wil je mensen begeleiden naar een gezondere leefstijl en hen helpen om terugvalmomenten te voorkomen? Dan is de opleiding tot LeefstijlCoach aan de LeefstijlCoach Academy of de 1-daagse training Terugval en Verleiding misschien iets voor jou?
